Sodyum Bikarbonat [NaHCO₃]

Sodyum bikarbonat ya da soda kimyasal formülü NaHCO₃ olan bir kimyasal bileşiktir. Sodyum tuzlarından birisidir. Antiasit özelliği vardır. Kabartma tozu olarak da kullanılır. Suda çözünür. Beyaz katı kristal tozdur. Sodyum karbonatı andıran hafif alkali tadı vardır.

Sodyum bikarbonat, soğukta derişik sodyum karbonat çözeltisinden karbon dioksit geçirilerek elde edilir.

Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O→ 2NaHCO₃

Solvey yönteminde yan ürün olarak da elde edilebilir. Ancak bu bikarbonat doğrudan elde edilemez. Bunun değişik nedenleri vardır. Bu nedenler şu şekilde sıralanır:

 Elde edilen sodyum bikarbonatı kurutmak çok zordur.

 Elde edilen bikarbonatın içersindeki amonyağın değeri kaybolabilir

 Bikarbonatın içersinde bulunan amonyak bikarbonata kötü bir koku verir.

 Bu yolla elde edilen bikarbonat değişik yabancı madde içerir.

Endüstride sodyum bikarbonat elde edebilmek için, önce sodyum karbonatın doymuş çözeltileri hazırlanır. Karbonat, bikarbonat üretim prosesinin uç tarafına gönderilir. Sıcaklık 40 ⁰C'de tutularak prosesin alt kısmından kompresör yardımı ile karbondioksit gönderilir. Oluşan bikarbonat süspansiyonu prosesin alt kısmından alınır. Bikarbonat süspansiyonu dönen vakumlarda filtre edilerek yıkanır. Bikarbonat santrifüjlendikten sonra 70 ⁰C’de kurutulur. Buradan elde edilen sodyum bikarbonat % 99,9 saflık içerir.

Sodyum bikarbonat, günlük yaşamda yemek sodası olarak bilinir. Kabartma tozu yapımında kullanılır. Gazoz ve şekerli içeceklerde köpürtücü olarak kullanılır. Bazı yangın söndürücülerde CO₂ oluşturmak için kullanılır. Eczacılıkta ilaç yapımında kullanılır.