Devletin Genel Özellikleri:

• Türkler tarafından kurulan ilk devlet ve ilk imparatorluktur. 
• Ötüken’de kurulan ilk Türk Devletidir.  
• Türkler tarafından kurulan ilk teşkilatlı devlettir. 
• İlk Türk devletleri içinde en güçlü olan devlettir.  
• Çin’i vergiye bağlayan ilk Türk devletidir. 
• Türkler arasında siyasi birliği sağlayan ilk devlettir.
• Hun adının geçtiği ilk anlaşma ve Orta Asya’daki ilk yazılı anlaşma Çin-Hun arasındaki M.Ö 318 Kuzey Şansi Antlaşmasıdır
• Asya Hunlarının kurucusu Teoman’dır. Çinliler tarafından kendisine Şan-yü ve Tan-hu unvanları verilmiştir. 
• Teoman döneminde, Çin üzerine sefer düzenlenmiş olup bazı topraklar ele geçirilmiştir. Çinliler Hun akınlarını durdurmak amacıyla Çin seddini yapmışlardır.
• Türk devletlerinde ilk federatif sistem (ikili yönetim) Asya Hunlarında görülür.

Metehan Dönemi 

• Devlete en parlak dönemini yaşatmıştır. Metehan babasını yenerek tahta çıktıktan sonra ilk seferini Moğol kökenli Tunguzlar ve Yüeçiler üzerine yaparak itaat altına almıştır. Orta Asya’da birbirinden ayrı yaşayan yirmi altı Türk boyunu tek bayrak altında toplayarak ilk kez Orta Asya Türk siyasi birliğini sağlamıştır. 
• Çin üzerine seferler düzenleyerek kuzey bölgelerini tamamen ele geçirmiştir. Çin isteği üzerine iki taraf arasında anlaşma yapılmış ve Çinliler vergi olarak yiyecek, içecek ve ipek vermeyi kabul etmişlerdir. Asimile olma tehlikesine karşı bölgeye yerleşmeyip Çin vergiye bağlanmıştır.
•  Tahta çıktığında Metehan’ın tecrübesizliğinden yararlanmak isteyen Asya kökenli Tunguzlar, ondan çeşitli isteklerde bulunmuşlardır. Metehan ‘’Benden eğerimi isteyin vereyim, atımı isteyin vereyim, çadırımı isteyin vereyim onlar benimdir, fakat vatanımdan hiç kimse bir karış toprak istemesin vermem toprak milletindir’’ diyerek karşı çıkmıştır. Bu sebeple ilk milliyetçi hükümdar olarak bilinir.
•  Metehan döneminde orduda onlu sistem geliştirilmiştir. Bu sebeple Metehan’ın tahta çıkışı (M.Ö. 209) Türk kara kuvvetlerinin kuruluşu olarak
•  Metehan döneminde ilk düzenli vergi sistemi de kurulmuştur 
• Bu dönemin sonlarına doğru Çin, evlilik yoluyla gönderdiği prensesler aracılığıyla Hunların zayıf yanlarını öğrenmişlerdir.
• Islıklı ok’un mucidi Metehan’dır. Hunlara ait olan Oğuz Kağan destanında adı geçen Oğuz Kağan da Metehan’dır .

Ki-Ok Dönemi

• Metehan’dan sonra devletin başına oğlu Ki-Ok geçmiş ve Çinli bir prensesle evlenmiştir. Böylece Çinliler Asya hunlarının zayıf yanlarını öğrenmişlerdir. 
• Ki-Ok dönemiyle başlayıp daha sonra da devam eden Çin entrikaları devleti yıkılışa götürmüştür. 
• Ki-Ok’tan sonraki Kün-Çin döneminde Çinliler, Hunlara ödemek zorunda oldukları vergiyi vermekten vazgeçtiler ver İpek yolunun kontrolünü ele geçirdiler. 
• Hohanyeh ile kardeşi Çiçi arasında kardeş kavgaları başlaması nedeniyle M.Ö. 60’da devlet Doğu-Batı olarak ikiye ayrılmıştır.

Batı Hunlarının başına geçen Çi-Çi himayesindeki halk ile Talas ırmağına göç etmiştir. Doğu hunlarının başına geçen Ho-Han-Yeh ise ülkesini Çinlilerin himayesine sokmuştur. Daha sonra doğu hunlarında Çinlilere karşı bağımsızlık mücadelesi başlatılmış ve Doğu Hunları da Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrılmışlardır. Kuzey Hunları ise Karadeniz bölgesine doğru hareket ederek Balamir önderliğinde Kavimler Göç’üne sebep olmuşlardır.

Asya Hunlarının parçalanmasıyla Çin’de Tabgaçlar, Afganistan’da Akhunlar ve Macaristan’daki Avrupa Hun Devleti ortaya çıkmıştır.

Oğuz Kağan Destanı Asya Hunlarına ait destandır